Dit jaar is het 75 jaar geleden dat ons land, na vijf jaar bezetting, werd bevrijd.
Sindsdien herdenken we op 4 mei alle mensen die hun leven gaven voor onze vrijheid en vieren we die vrijheid op 5 mei.
Sindsdien leven wij in vrede, in een vrij en democratisch land.
De vrijheid om te zijn wie je wilt zijn.
De vrijheid om te denken en te zeggen wat je wilt denken en zeggen.
De vrijheid zelf te bepalen waar je gaat en staat.
De vrijheid te geloven wat je gelooft, lief te hebben wie je wilt liefhebben.
De vrijheid je eigen leven in te richten, je eigen keuzes te maken.
Vrij te zijn van geweld, onderdrukking en gebrek.
We vinden dat heel gewoon. We denken er niet bij na. Ik hoorde een jonge vrouw laatst zeggen: “Als je niet hoeft na te denken over vrijheid dan ben je echt vrij.”
Onze vrijheid, onze rechtstaat, onze democratie en onze vrije pers, ze lijken zo vanzelfsprekend maar zijn het allerminst. Ze zijn kwetsbaar. We moeten ze koesteren en eraan blijven werken als individu én als collectief. Want vrijheid is nooit af. De rechten en vrijheden waar we sinds de Tweede Wereldoorlog gebruik van kunnen maken zijn niet vrijblijvend. Het schept een verantwoordelijkheid voor iedereen om te zorgen voor het behoud en het versterken ervan. We moeten blijven zoeken naar een evenwicht tussen individuele vrijheid en maatschappelijk belang. Tussen jezelf kunnen zijn en rekening houden met een ander. Juist ook in deze tijd, nu er van ons gevraagd wordt dat we verantwoordelijkheid nemen om voor elkaar te zorgen.
Want vrijheid kan je zomaar ontnomen worden. In het jaar dat we vieren dat we 75 jaar vrij zijn, leven we ineens in onvrijheid en zijn er strenge maatregelen met als doel het hardnekkige Covid-19 virus te bestrijden. Het virus dat iedereen kan treffen en dwars door rangen en standen heen gaat. We hebben ons gedrag moeten aanpassen ter bescherming van onszelf en vooral van de kwetsbaren onder ons. Het is een vreemde gewaarwording. Het maakt ons angstig. We zijn bang voor onszelf en onze dierbaren.
Voor het eerst ervaren de generaties van na de oorlog wat onvrijheid is. De beperking om niet te kunnen en mogen doen wat je zou willen. Niet vrijuit te kunnen afspreken en samenzijn met vrienden en familie, niet naar het werk of naar school te kunnen, niet vrij te kunnen sporten. Zonder dat we precies weten wanneer dit voorbij is. Wat we tot voor kort niet voor mogelijk hielden, is nu werkelijkheid.
We zien beelden op de televisie van andere landen, waar niemand de straat op mag en er streng gecontroleerd wordt of je wel thuisblijft. Het roept herinneringen op aan de oorlogstijd. Toch is er nu, in de strijd tegen een onzichtbare vijand, een groot verschil. Nog steeds mogen we zijn wie we willen zijn, denken en zeggen wat we willen zeggen, hebben we de vrijheid te geloven wat we willen geloven en zijn we vrij van geweld, onderdrukking en gebrek. We leven nog steeds in vrede, in een vrij en democratisch land.
Wij Nederlanders zien vrijheid als een onlosmakelijk onderdeel van onze Nederlandse identiteit en in deze tijd realiseren we ons des te meer dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. De Coronacrisis maakt de beleving van vrijheid, of eigenlijk: onvrijheid, opeens een stuk scherper. Het is ons pijnlijk duidelijk geworden dat vrijheid maar in beperkte mate maakbaar is. We moeten op zoek naar andere, nieuwe waarden. Hoe gaan we om met onze aarde? Hoe staan we tegenover onze medemens? Mag onze persoonlijke vrijheid en autonomie ten koste gaan van de sociale cohesie? Want hoe kun je gelukkig zijn als jouw geluk ten koste gaat van het geluk van anderen? Hoe kan een mens werkelijk vrij zijn als de ander dat niet is? We kunnen alleen met elkaar samenleven als we de ander ook gunnen wat we voor ons zelf willen. Ware vrijheid verbindt.
Samen zijn we verantwoordelijk de vrijheid door te geven aan de volgende generaties. Door onze verhalen en door onze daden. Daden zoals van Klaas en Grietje Klok die, met gevaar voor eigen leven, in de oorlog gedurende twee jaar en drie maanden, levensreddend onderdak verleenden aan Marc en Fanny Rozelaar, in hun boerderij aan de Hobrederweg hier in Beemster. Daden in ons eigen huis, onze eigen omgeving, in onze eigen levens. Daden, hoe klein ook, om conflicten te voorkomen, om onrecht, ongelijkheid en onderdrukking uit te bannen. Daden om je medemens te laten weten dat hij of zij telt, net als jijzelf. Ook in deze Coronacrisis zijn het concrete daden die het verschil maken. Die daden, groot en klein, vormen de basis voor nieuwe verhalen. Verhalen om met elkaar te delen. Verhalen die ons verbinden.
Vrijheid is een kostbaar bezit. Juist in deze tijd waar overal op de wereld nog dagelijks de vrijheid wordt bevochten. Daarom herdenken we vandaag alle slachtoffers van oorlogen, conflicten en vredesmissies. Mensen die de verantwoordelijkheid hebben genomen op te komen voor onze vrijheid. Een verantwoordelijkheid die de basis is van onze open democratische samenleving. Van hen moeten we blijven leren, zodat hun daden niet voor niets zijn geweest.
Zo dadelijk zijn we 2 minuten stil:
2 minuten om de slachtoffers van oorlog en geweld te herdenken
2 minuten om te beseffen hoe kostbaar vrijheid is maar ook hoe kwetsbaar
2 minuten om het verleden levend te houden zodat we niet vergeten
2 minuten om te blijven leren van de geschiedenis
2 minuten om na te denken wat vrijheid voor onszelf betekent
2 minuten in gedachten met elkaar verbonden
Laten we 2 minuten stil zijn uit dankbaarheid voor onze vrijheid.
Bron: Gemeente Beemster
Foto via beemster.net
